ISLAMIC MILITARY LAW

Authors

DOI:

https://doi.org/10.52340/lm.2022.02.04

Keywords:

Islam, sharia, Khalifa, Koran, Sunna, jihad, dar al-harb, dar al-islam

Abstract

Islamic military law is a doctrine, which was created by Ulama, basing on Sharia and Fiqh, as right way of Islam – collection of demands and methods of just military actions that are mandatory for Muslim warriors. Foundations and first rules of Islamic military law were established in the very beginning of Hijra, soon after prophet Muhammad began creation of Islamic state in Medina. The prophet always gave different recommendations and suggestions to the warriors and those instructions became the core of the military law. Most of them were codified and abstracted by the first Khalifa Abu Bakr in the ten rules of Islamic armed forces.  Muslim treaties and documents of IX century already included the rules about Islamic ethics, economical law and implementation of Islamic military law. They regulated issues concerning the relations with ambassadors, displaced people or refugees; also, rules of action in the battle fields, defense of women, children and non-warriors, process of negotiation and dispute settlement, restriction of use of poisoned weapons and prevention of destroy of enemy’s territories and etc.Islamic military law distinguishes just and unjust wars. According Holy Koran, defensive war is not only legal and legitimate, but also mandatory for Muslims.

Author Biography

Nugzar Bardavelidze

Associate Professor at Georgian Technical University

Professor at Sulkhan-Saba Orbeliani University

References

მუჰაჯირები გადასახლებულები, ისინი ვინც ჰიჯრა შეასრულა. პირვე-ლი მუსლიმები, რომლებიც 622 წელს მუჰამედ წინასწარმეტყველთან ერთად მექადან მედინაში გადასახლდნენ. ანსარებთან (მხარდამჭერები, მუჰაჯირთა მედინელი მასპინძლები, რომლებმაც ისლამი მიიღეს) ერთად წარმოადგენდნენ პირველი მუსლიმური თემის ბირთვს.

შაჰინ სარდარ ალი პაკისტანური წარმოშობის ბრიტანელი სამართლის პროფესორი და მწერალი. მუშაობდა პაკისტანის ქალთა უფლებების დაცვის ეროვნული კომისიის თავმჯდომარედ. ამჟამად არის უორიკის უნივერსიტეტის პროფესორი.

ჯავაიდ რაჰმანი პაკისტანური წარმოშობის ბრიტანელი მეცნიერ-იურისტი, ლონდონის ბრუნელის უნივერსიტეტის ისლამური სამართლისა და საერთაშორისო სამართლის პროფესორი.

Ali Sh. S., Rehman J., The Concept of Jihad in Islamic International Law, Journal of Conflict & Security Law, Vol.10, No.3, 2005, 321-43.

Aboul-Enein H.Y., Zuhur Sh., Islamic Rulings on Warfare, Strategic Studies Institute, 2004, 22.

აბუ ჯაფარ მუჰამად იბნ ჯარირ ატ-ტაბარი (839-923 წწ.) – არაბი ისტორიკოსი და ღვთისმეტყველი. აღიარებულია მუსლიმ ენციკლო-პედისტად; იყო ერთ-ერთი ადრეული სამართლის სკოლის – ჯარი-რისტული მაზჰაბის ფუძემდებელი (IX-X სს.) ყურანის საუკეთესო კომენტარის – თავსირ ალ ტაბარის ავტორი. მას ეკუთვნის ნაშრომი „წი-ნასწარმეტყველთა და მეფეთა ისტორია“, რომელიც არაბთა სახალიფოს ისტორიის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი წყაროა. აქვს ცნობები თბი-ლისის მოსახლეობის რაოდენობის შესახებ ბუღა თურქის ლაშქრობისას (853 წ.).

უსამა ბენ ზაიდი – მუჰამედ წინასწარმეტყველის თანამებრძოლი, სრუ-ლიად ახალგაზრდა (სავარაუდოდ 17 წლის), 632 წელს აბუ ბაქრმა სარდლად დანიშნა ბიზანტიის წინააღმდეგ წარმოებულ ომში, სადაც მისმა ლაშქარმა დიდ წარმატებას მიაღწია.

აბუ აბდულაჰ ამრ იბნ ალ ას ალ ყურაში – არაბი ვაჭარი, სარდალი, დიპლომატი, სახელმწიფო მოღვაწე. თავდაპირველად მუსლიმთა სასტიკი მოწინაარმდეგე, ბადრის, უჰუდის და ხანდაკის ბრძოლებში ებრძოდა მუჰაჯირებს. 628 წელს ჰუდაბიის ზავის შემდგომ მიიღო ისლამი. 661-664 წლებში ეგვიპტის გამგებელი, 657 წ. სიფინის ბრძოლის დროს ხალიფა ალის მოწინააღმდეგე, თუმცა შემდგომ მოინანია ხალიფა ალისთან დაპირისპირება. 662 წელს კაიროში ააგო თავის სახელზე მეჩეთი, რომელიც დღემდე მოქმედია.

ნიკიუსი – ნილოსის დელტაში არსებული ქალაქი, არაბთა დაპყრობის შემდგომ ეწოდა ფაშათი.

მასკარამი – თვე ეთიოპური კალენდრის მიხედვით, შეესაბამება სექტემბერს.

აბბა ბენიამინი – ეგვიპტელთა პატრიარქი (622-661 წწ.).

13ჰერაკლე – ბიზანტიის იმპერატორი (610-641 წწ.) ითვლება, რომ მის დროს ხდება აღმოსავლეთ რომის იმპერიის გადასვლა ახალ ეპოქაში. მის დროს ლათინური ენა ბერძნული ენით ჩაანაცვლეს, ხოლო ტიტული „იმპერატორი“ შეცვალა „ბასილევსმა“. წარმატებით დაასრულა მრავალწლიანი ომი ირანთან. მისი იმპერატორობის დროს არაბებმა ბიზანტიას წაართვეს სირიის და ეგვიპტის პროვინციები. ჰერაკლე აქტიურად ერეოდა საეკლესიო საქმეებში, ცდილობდა ეკლესიის გამოყენებას საკუთარი პოლიტიკური კურსის გატარებაში.

პატრიარქი კიროსი – ბიზანტიელი საეკლესიო და სახელმწიფო მოღვაწე, 620-626 წლებში იყო ფაზისის (კოლხეთი) ეპისკოპოსი, სარგებლობდა იმპერატორ ჰერაკლეს მხარდაჭერით. 630-642 წლებში იყო ალექსანდრიის პატრიარქი და ეგვიპტის ბოლო პრეფექტი, მონოთელიტიზმის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, რისთვისაც ლატერანის (649) და კონსტანტინოპოლის მესამე მსოფლიო (681) კრებების დადგენილებით განკვეთეს ეკლესიიდან.

ohn of Nikiû (c. 600s). "CXX.72-CXXI.3". Chronicle.

სალაჰ ად-დინ იუსუფ იბნ აიუბი, ევროპაში ცნობილი როგორც სალადინი, ეგვიპტის სულთანი 1174-1193 წლებში. აიუბიდების დინასტიის დამაარსებელი. 1187 წელს ჯვაროსნებისგან გაათავისუფლა იერუსალიმი. თავისი სიმამაცისა და კეთილშობილების გამო სარგებლობდა ევროპელთა პატივისცემით.

ალ ქამილი, ნასირ ად-დინ მუჰამედ იბნ აჰმადი (1177-1238 წწ.) – ეგვიპტის მმართველ აიუბიდების დინასტიის მეექვსე სულთანი. მოიგერია V ჯვაროსნული ლაშქრობა. VI ჯვაროსნული ლაშქრობის დროს იმპე-რატორ ფრიდრიხ II-სთან მოლაპარაკების შემდგომ იერუსალიმი ქრისტიანებს დაუთმო.

Weeramantry C.G., Justice Without Frontiers, The Hague Kluwer International, 1997, 136–37.

Aboul-Enein H. Y., Zuhur Sh., Islamic Rulings on Warfare, Strategic Studies Institute, 2004, 12-13

21.აბდულაზიზ საჩედინა (დაბ. 1942 წელს ტანზანიაში), პროფესორი, ჯორჯ მეისონის უნივერსიტეტის ისლამური აზროვნების საერთაშორისო ინსტიტუტის (IIIT) ისლამური კვლევების კათედრის გამგე, ქალაქი ფერფაქსი, ვირჯინია, აშშ. კლასიკური ისლამის, ისლამში დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებების, ისლამური ბიოეთიკისა და თეოლოგიის აღიარებული სპეციალისტი.

22.Sachedina A., The Just Ruler In Shi'ite Islam, Oxford University Press, 1988, 106.

23.War and Peace in Islam: The Uses and Abuses of Jihad, Edited by H.R.H. Prince Ghazi bin Muhammad, I. Kalin, M.H. Kamali, The Islamic Texts Society, 2013, 76.

ვაჰბა იბნ მუსტაფა ალ-ზუჰაილი (1932-2015 წწ., სირია), მუსლიმი თეოლოგი, შაფიური მაზჰაბის წარმომადგენელი. არის 50-მდე წიგნის ავტორი, მათ შორის: ყურანის თავსირი, ისლამური ფიკჰის საფუძვლები, ომის გავლენა ისლამურ შარიათზე: შედარებითი კვლევა.

ElSayed A,, Reclaiming Jihad: A Qur'anic Critique of Terrorism, Kube Publishing, 2015, 104-106.

პირველად სამყაროს მსგავსი დაყოფა შემოგვთავაზა ჰანიფიტური მაზჰაბის დამფუძნებელმა იმამმა აბუ ჰანიფმა. შემდგომ ეს კონცეფცია გადაამუშავა შუა საუკუნეების ავტორიტეტულმა თეოლოგმა, ჰანბალისტური მაზჰაბის მიმდევარმა იბნ ტაიმიამ (1263-1328).

ასმა აფსარუდდინი (1993 წელს მიენიჭა დოქტორის ხარისხი) არის ბერკლის ცენტრის აფილირებული სპეციალისტი, ინდიანას უნივერსი-ტეტის (ბლუმინგტონი), პროფესორი. არის ისლამის, ყურანისა და ჰადისების, ისლამური ინტელექტუალური ისტორიის, კულტურის, რელიგიურ და პოლიტიკურ აზროვნებაში გენდერის მკვლევარი. კითხულობდა ლექციებს: ჯონს ჰოპკინსის, ნოტრ დამის და ჰარვარდის უნივერსიტეტებში. იგი იყო შუა საუკუნეების ისლამური ცივილიზაციის რუთლიჯის ენციკლოპედიის რედაქტორი და ისლამის ოქსფორდის ლექსიკონის კონსულტანტი (2002). 2015 წელს ირანის პრეზიდენტმა ჰასან როუჰანიმ მისი წიგნი – „სწრაფვა ღერთის გზაზე: ჯიჰადი და მოწამეობა ისლამურ აზროვნებაში“, დააჯილდოვა ჯეიზე ჯაჰანის პრემიით როგორც საუკეთესო ნაშრომი ისლამისტიკაში.

Afsaruddin A., Views of Jihad Throughout History, Religion Compass, Vol.1, No.1, 2007, 165-69.

Ghamidi J., Mizan, Dar al-Ishraq, 2001; იხ. ციტირება: Quran 8:47.

Views of Jihad Throughout History.,Dāmād, NY (2003), p. 266

Peters R., Islam and Colonialism: The Doctrine of Jihad in Modern History, De Gruyter Mouton, 2015, 21.

Ghamidi J., Mizan, Dar al-Ishraq, 2001.

აბუ-ალ-მაუდუდი (1903-1979) ცნობილი პაკისტანელი მუსლიმი განმანათლებელი, სახელმწიფო მოღვაწე, ფილოსოფოსი, თეოლოგი და ისტორიკოსი. პარტია „ჯამაათ ი ისლამის“ (1941წ.), დამფუძნებელი და იდეოლოგი.

Maududi A.A., Jihad in Islam, Vol. 2, New York, 1967, 151-14.

Nonviolence and Peacebuilding in Islamic Context: Bridging Ideals and Reality, Abu-Nimer, Washington, DC, 2000-2001, 246.

ბადრის ბრძოლა მუსლიმთა პირველი მნიშვნელოვანი სამხედრო გა-მარჯვება მექელ ყურაიშელებზე. 624 წ. 17 რამადანს, პარასკევ დღეს. ისლამური გადმოცემით ეს ერთადერთი ბრძოლაა, რომელშიც მუსლიმთა მხარეს ანგელოზებიც იღებდნენ მონაწილეობას. ბადრის ბრძოლის მონაწილეებს მუსლიმები „ასხაბ ალ-ბადრის“ ეპითეტით მოიხსენიებენ.

Хишам И., Жизнеописание Пророка Мухаммада, перевод Г.Н. Абдрахмановича, Москва, 2007, 54, 363.

Ислам, Энциклопедический Словарь, Москва, 1991, 54.

ვაჰიდუდდინ ხანი (1925 წ.) ცნობილია საპატიო წოდებით მაულანა, ინდოელი მუსლიმი მეცნიერი და მშვიდობის დამცველი. სახელი გაითქვა ყურანის კომენტარებით, რომელიც გადათარგმნა ინგლისურ ენაზე. შეყვანილია ისლამურ სამყაროში 500 ყველაზე გავლენიან ადამიანთა სიაში. არის რამდენიმე საერთაშორისო პრემიის ლაურეატი.

Esposito J.L., Islam, the Straight Path, Oxford University Press, 2005.

ღაზი — ისლამურ სამყაროში მოხალისე მეომარი, რომელიც სარწმუნოების, სიმართლისა და სამართლიანობის დასაცავად იბრძვის. ოსმალეთის იმპერიაში ღაზის მნიშვნელობა დაკონკრეტდა და მან მიიღო ომში გამარჯვებულის მნიშვნელობა. სულთან მეჰმედ II-ის დროიდან მოყოლებული ამ ტერმინმა საპატიო ტიტულის მნიშვნელობაც შეიძინა. ღაზის ტიტული იმ მონარქებსა და უმაღლეს მმართველებს ენიჭებოდათ, რომ-ლებიც ურწმუნოთა წინააღმდეგ ბრძოლებში გამარჯვებას მიაღწევდნენ. ღაზის საპატიო ტიტულით მოიხსენიებენ ოსმალეთის იმპერიის დამა-არსებელ ოსმანსაც და თურქეთის რესპუბლიკის შემქმნელ მუსტაფა ქემალ ათა-თურქსაც.

ისმაილი დედის მხრიდან იყო, ტრაპიზონის იმპერატორის ქალიშვილის თეოდორა დიდისა და უზუნ ჰასანის შვილიშვილი.

Associate Professor at Georgian Technical University, Professor at Sulkhan-Saba Orbeliani University. orcid.org/0000-0002-5121-5074

Published

2021-07-15

How to Cite

Nugzar Bardavelidze. (2021). ISLAMIC MILITARY LAW. JOURNAL "LEGAL METHODS&Quot;, 1(4). https://doi.org/10.52340/lm.2022.02.04